Khái Niệm In Lụa Và Ưu, Nhược Điểm, Nguyên Lý Cần Biết

Khi làm việc hoặc tiếp xúc với ngành in ấn thì khái niệm in lụa là gì luôn được mọi người quan tâm tìm hiểu. Vậy kỹ thuật in lụa này có những ưu và nhược điểm gì, nguyên lý của in lụa như thế nào chúng ta sẽ được khám phá trong nội dung bên dưới.

Khái niệm in lụa là gì?

In lụa là một kỹ thuật in ấn khá phổ biến hiện nay thường được áp dụng cho các chất liệu vải, một số ấn phẩm mà ta thường thấy như quần áo bóng đá, túi vải, tranh trang trí,…

In lụa là gì? In lụa có bền không

Tên gọi in lụa xuất phát từ việc trước đây các thợ in sử dụng bản lưới của khuôn in làm bằng tơ lụa. Về nhiều năm sau, để đáp ứng nhu cầu công việc cũng như cải tiến một số chi tiết, bản lưới lụa này còn được thay bằng các chất liệu khác như vải bông, vải sợi hóa học, lưới kim loại. Từ đó kỹ thuật in lụa hiện đại còn được gọi là in lưới.

• Có thể bạn quan tâm: In chuyển nhiệt là gì? Ưu và nhược điểm của in chuyển nhiệt

Nguồn gốc phát triển của in lụa

In trên lụa được phát minh từ rất lâu, cách đây hơn 1000 năm người ta đã phát minh ra cách sao chép hình ảnh lên chất liệu bằng cách căng vải lên khung gỗ. Tiếp theo, vào những năm 1870, các nhà nghiên cứu ở Pháp và Đức đã phát minh ra cách sử dụng vải lụa để tạo ra mạng in. Giúp tạo bản sao trên các bề mặt khác một cách nhanh chóng và đồng bộ.

Tiếp theo, vào năm 1907, Samuel Simon đã phát minh ra quy trình làm lưới từ sợi tơ.

Năm 1914 John Pilsworth đã phát triển quy trình in lụa nhiều màu và nó lần đầu tiên được sử dụng ở San Francisco, California. Đây là một cột mốc phát triển quan trọng cho đến nay.

Nguyên lý của kỹ thuật in lụa

In lụa dựa trên nguyên lý thấm mực, mực được đổ vào lòng khung bằng gỗ hoặc hợp kim, đáy của khuôn là lưới in được làm bằng tơ lụa hoặc các chất liệu như ta đã đề cập bên trên.

Mực được gạt qua bằng một lưỡi dao cao su, dưới áp lực của dao gạt sẽ làm cho một phần mực in được thấm qua lưới in và bám lên vật liệu in đã chuẩn bị trước đó tạo thành hình ảnh hoặc chữ. Trước khi mực in được thấm qua, một phần lưới in đã được bịt kín bởi các hóa chất chuyên dùng để tạo hình in.

Kỹ thuật này được áp dụng trên rất nhiều vật liệu cần in như vải, thủy tinh, mặt đồng hồ, nilon, một số sản phẩm được làm từ kim loại, mica, gỗ hay giấy… Để tạo ra các sản phẩm thủ công mỹ nghệ hay các sản phẩm tiêu dùng hàng ngày đặc biệt là các sản phẩm được đưa ra thị trường để kinh doanh.

Các loại in lụa phổ biến

Dựa vào đặc điểm người ta có thể phân loại in nhựa theo các cách dưới dây.

Phân loại theo cách dùng dụng cụ in lụa

• In lụa trên bàn in thủ công sử dụng máy in lụa thủ công.
• Làm khuôn in lụa trên bàn in có cơ khí hóa một số thao tác.
• In lụa trên máy in tự động.

Phân loại theo hình dạng khuôn in

• In dùng khuôn lưới phẳng.
• In dùng khuôn lưới tròn kiểu thùng quay.

máy in lụa tròn thủ công và tự động

Phân loại theo phương pháp in

• In trực tiếp: In trên sản phẩm có màu nền trắng hoặc những màu nền nhạt chúng không ảnh hưởng đến màu in.
• In phá gắn: In trên sản phẩm có nền màu nhưng mực in phải đảm bảo phá được màu của nền và gắn được màu cần in lên sản phẩm.
• In dự phòng: In trên sản phẩm có màu nhưng không thể dùng kiểu in phá gắn được.

Quy trình in lụa

Quy trình in lụa bao gồm các bước như sau:

Bước 1: Chuẩn bị khung và pha keo: Khung có thể được làm bằng gỗ hoặc hợp kim nhôm đã được rửa và phơi khô sạch sẽ, khung có thể có nhiều hình dạng khác nhau tuy nhiên đa số được sử dụng là khung hình chữa nhật.

Bước 2: Chụp bản.

Bước 3: Pha mực: Mực in cần phải được chuẩn bị thật kỹ đặc biệt phải phù hợp với từng chất liệu được in.

Bước 4: In thử và canh tay kê: Bạn cho mực lên máng để quét lên lưới chú ý quét đều 2 mặt rồi sấy thật khô thật khô tiếp tục dán phim lên mặt ngoài của lưới, lấy băng dính dán 4 góc lại, lấy tấm kính để ép phim vào lưới và đem đi phơi dưới ánh sáng mặt trời trong vòng 3 phút hoặc dùng máy phơi, sau đó bạn có thể kiểm tra sản phẩm của mình.

Bước 5: In hàng loạt: Đánh giá chất lượng của bản in thử thấy sản phẩm đạt được các tiêu chí cần thiết thì bạn bắt đầu tiến hành in hàng loạt.

Bước 6: Rửa khung: Sau khi phơi xong bạn gỡ phim ra thì đem khung đi rửa thật kỹ để chuẩn bị cho lần in sau.

Quy trình in lụa gia công tại xưởng TOPPRINT

Tham Khảo Các Sản Phẩm In Ấn tại TOPPRINT:

• In tờ rơi
• In sticker
• in catalgoue
• in brochure

Ưu và nhược điểm của phương pháp in lụa

Ưu điểm

In lụa có nhiều ưu điểm nên kỹ thuật này đã được sử dụng từ lâu và vẫn được sử dụng rộng rãi. Vậy những lợi ích này là gì?

• Chi phí in ấn thấp do không cần đầu tư quá nhiều máy móc hiện đại trong quá trình in.
• Có thể in trên nhiều chất liệu khác nhau như: Chẳng hạn như vải, giấy, nhựa, thủy tinh, gốm, cao su,… Chất lượng hình ảnh sắc nét.
• Có thể in lụa bao nhiêu màu tùy thích.

Làm khung in lụa theo yêu cầu

Nhược điểm

Ngoài những ưu điểm, in lụa còn có nhiều nhược điểm:

• Mỗi màu sắc và hình ảnh in sẽ sử dụng một khuôn khác nhau, việc này tốn rất nhiều thời gian. Ngoài ra, sẽ tốn rất nhiều tiền nếu in số lượng nhỏ và in nhiều màu.
• Hình ảnh in ra có thể dễ dàng bị hỏng sau khi in nếu sử dụng mực không đúng cách.
• Mực bám khá chắc vào vật liệu nên khó lau chùi. Vì vậy, trong quá trình thực hiện phải chú ý để mực không bị lem ra bên ngoài.
• Mỗi bản in đều cần có tấm phim in lụa nên cần có file vector và file thiết kế. File ảnh không sử dụng được nên nhân viên phải đổi mẫu về 2 loại file trên. Đó là lý do tại sao phải mất một thời gian dài mới nhận ra được.
• Trong in lụa, rất khó in được hình ảnh có mày biến đổi. Do đó, hầu hết các ấn phẩm đều được in một màu khi sử dụng cách in lụa.
• In lụa thường mất nhiều thời gian hơn và cần nhiều bước nên không thể thực hiện được ngay như in kỹ thuật số. Ngoài ra, nó chỉ phù hợp với số lượng đặt hàng vừa và nhỏ.

Các thành phần cần có trong công nghệ in lụa

Để có được một bản in lụa hoàn hảo, tất cả các yếu tố và công cụ hoàn hảo phải được chuẩn bị.

Chất liệu cần in

Đầu tiên là chất liệu in được, thông tin in trên đó. Những chất liệu này bao gồm: vải, giấy, cao su, thủy tinh, chất liệu da, kim loại,…

Cách in lụa thủ công trên áo

Khuôn in lụa

Hình thức in lụa thường bao gồm một khung gỗ hình vuông hoặc hình chữ nhật để giữ lưới in. Khung in cũng là nơi chứa mực và mực có thể xuyên qua vật liệu qua lưới.

Lưới in lụa

Nói là in lụa nhưng loại in lụa này rất đa năng và có thể là vải lụa, vải cotton, vải cotton hoặc lưới kim loại. Lưới in được chia thành phần tử in và phần tử không in được.

Mực in lụa

Mực in của in lụa rất khác so với mực của các kỹ thuật in khác. Thông thường, mỗi màu mực với mỗi hộp được làm riêng. Muốn pha màu khác thì người thợ phải tự pha. Các loại mực phổ biến bao gồm: mực uv in lụa, mực in lụa trên kim loại, mực in lụa nổi,…

Hộp mực in lụa trên giấy

Thanh gạt

Cần gạt phụ thuộc vào kích thước của mẫu in và thường được làm bằng gỗ. Mặt dưới của đòn bẩy phải phẳng để khi kéo từ bề mặt lưới, áp lực đều tác dụng lên bề mặt vật liệu.

Bàn in lụa

Bàn in lụa thủ công là công cụ để đặt và cố định vật liệu cần in. Một lớp keo đặc biệt thường được sử dụng để ngăn chặn sự di chuyển của vật liệu in, ngăn chặn sự biến dạng hoặc nhòe của bản in.

In lụa có những ứng dụng gì

In lụa là kỹ thuật in được ứng dụng phổ biến rộng rãi khắp các lĩnh vực và sản phẩm trong cuộc sống của chúng ta như:

In lụa trên áo thun, đồng phục, in lụa áo đá banh thể thao hoặc các vật dụng khác như chai, ly, chén, dĩa, thùng nhựa, vỏ thùng sơn,… Phương pháp in này còn được sử dụng để in bổ sung trong các công đoạn thành phẩm công nghiệp như in thẻ cào, in phủ UV cục bộ,…

Ngoài ra, in lụa còn ứng dụng rất phổ biến trong kỹ thuật in thiệp cưới mà chúng ta thường gặp hay in lên các sản phẩm da thời trang như: bìa da, sổ da cao cấp,…

ứng dụng in kéo lụa trên vải

Xem thêm: In túi giấy bằng phương pháp in lụa tại TOPPRINT

Khác nhau giữa in lụa trên giấy và trên vải

In lụa trên giấy

In lụa trên giấy là phương pháp phổ biến và được sử dụng rộng rãi so với các chất liệu khác. Bởi giấy là một chất liệu quen thuộc, dễ sử dụng, dễ gia công lại thân thiện với môi trường, an toàn cho người dùng.

In lụa túi giấy tại TOPPRINT

Người ta có thể áp dụng in lụa trên giấy trong nhiều trường hợp khác nhau như in thiệp cưới, in phong bì, in danh thiếp, in bao bì giấy,…

Tuy dụng cụ và quy trình in cơ bản như nhau nhưng ứng với mỗi chất liệu khác nhau mà quá trình in có những thủ thuật riêng. Chẳng hạn mực sử dụng trong in lụa trên giấy khác với in trên vải hay kim loại, hay kỹ thuật in nổi lên giấy cũng khác biệt so với các chất liệu khác. 

Nhiều loại mực được dùng trong kỹ thuật in lụa trên giấy để đáp ứng kỹ thuật in lụa trên giấy 1 màu hay kỹ thuật in lụa (in lưới) nhiều màu như: mực in gốc nước, mực in gốc dầu, mực in Plastisol, mực UV, mực in Sublimation,…

In lụa trên vải

In lụa trên vải là kỹ thuật in ấn có sử dụng khuôn in (bao gồm khung in và lưới in) để định vị hình in. Sau đó dùng thanh gạt để gạt đều mực in, cho thấm qua lưới để mực bám lên vải.

Mực in lụa trên vải là vấn đề rất quan trọng khi in lụa áo thun hay chất liệu vải. Mực được chọn để in lụa nhiều nhất là mực gốc nước, bởi vì mực có mùi nhẹ, có thể pha loãng, có đặc tính mềm mại, có thể sử dụng cho nhiều loại vải khác nhau, mang đến hình ảnh sau in đẹp mắt, rõ nét, mềm mượt… 

Để chọn mực in lụa bạn cần căn cứ vào chất liệu vải. Nếu như vải in là vải cotton, vải chiffon, vải thun 3 chiều thì mực in là mực gốc nước. Còn các loại khác có thể chọn mực chướng nước, mực trắng dẻo, mực gốc dầu…

Trên đây là một số thông tin về in lụa là gì? Phương pháp in lụa và quy trình diễn ra như thế nào? Với các thông tin trên mong rằng bạn sẽ hiểu hơn về công nghệ in lụa này. Nếu có thắc mắc gì thêm thì hãy liên hệ ngay với xưởng in TOPPRINT để biết thêm thông tin nhé!

Tìm hiểu thêm: Các loại mực in phổ biến hiện nay.